Historyk literatury, specjalista w zakresie edytorstwo naukowe dzieł literackich, dokumentalista i bibliograf. Zajmuje się historią literatury polskiej okresu romantyzmu, piśmiennictwem Wielkiej Emigracji, publicystyką i krytyką literacką, dramatem i teatrem romantycznym, kulturą regionu wielkopolskiego.
Opublikował m.in. książki: U progu romantyzmu. Przemiany warszawskiej krytyki teatralnej w latach 1815–1825 (Wyd. „Wiedzao Kulturze”, 1991), Walka o rząd dusz. Studia o literaturze i polityce Wielkiej Emigracji (Wyd. Nauk. UAM, 2001), Wierzenickie niedyskrecje. Nieznany list Zygmunta Krasińskiego do Augusta Cieszkowskiego (Wyd. PTPN, 2006), Poszukiwania, cierpienia i eksplozje. Dwanaście szkiców postromantycznych (Universitas, 2016).
Prowadzi prace edytorskie i kwerendy bibliograficzne. Przygotował (z Jackiem Brzozowskim) nowe wydanie krytyczne wybranych dzieł Juliusza Słowackiego: Wiersze (2005), Poematy (t. 1–2, 2009), Beniowski. Poemat z roku 1841 i dalsze pieśni (2014); w serii Biblioteki Narodowej opublikował Wiersze J. Słowackiego (z J. Brzozowskim, Wrocław 2013). Wydał Pisma krytyczne i polityczne M. Mochnackiego (z J. Kubiakiem i E. Nowicką, t. 1–2, Kraków 1996); Przygotowuje (z zespołem) bibliografię podmiotową i przedmiotową Adama Mickiewicza (tom 10 „Nowego Korbuta”); uczestniczy w zespołowych projektach badawczych poświęconych utworom i rękopisom Juliusza Słowackiego, Adama Mickiewicza, Augusta Cieszkowskiego.
Członek Zakładu Literatury Romantyzmu w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
e-mail: zbiniak@amu.edu.pl
Najważniejsze publikacje:
Książki autorskie:
- U progu romantyzmu. Przemiany warszawskiej krytyki teatralnej w latach 1815-1825, Wydawnictwo „Wiedza o Kulturze”, Wrocław 1991.
- Walka o rząd dusz. Studia o literaturze i polityce Wielkiej Emigracji, Wyd. Naukowe UAM,Poznań 2001.
- Wierzenickie niedyskrecje. Nieznany list Zygmunta Krasińskiego do Augusta
- Cieszkowskiego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2006.
- Poszukiwania, cierpienia i eksplozje. Dwanaście szkiców postromantycznych, Wyd. Universitas, Kraków 2016.
-
Adam Mickiewicz. Twórczość. Vol. 1, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk 2019 (praca zbiorowa: Jerzy Borowczyk, Zofia Maria Dambek-Giallelis, Zbigniew Przychodniak, Elżbieta Lijewska, Alicja Przybyszewska).
-
Wariacje romantyczne, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Semper 2022, s. 163.
Książkowe wydania zbiorowe – współredakcja:
- J. S ł o w a c k i, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, wstęp i oprac. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
- J. S ł o w a c k i, Poematy. Nowe wydanie krytyczne, t. 1-2, wstęp i oprac. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Poznań 2009, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009.
- J. S ł o w a c k i, Beniowski. Poemat z roku 1841 i dalsze pieśni. Nowe wydanie krytyczne, wstęp i oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2014.
- J. S ł o w a c k i, Poematy. Nowe wydanie krytyczne, t. 1. wstęp i oprac. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Poznań 2009, Wydawnictwo Naukowe UAM. Tom 2, Poznań 2009 [właśc.. 2010], Wydawnictwo Naukowe UAM
- J. S ł o w a c k i, Wiersze, wstęp i oprac. J. Brzozowski i Z. Przychodniak, BN I 319, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2013.
- J.I. K r a s z e w s k i, Ideał męża wieku XIX [edycja: Hipolit Cegielski. Wspomnienie pośmiertne z notat udzielonych ułożone, „Rachunki z roku 1868”], wstęp i oprac. J. Kubiak i Z. Przychodniak, Poznań 2013.
Artykuły (wybór):
- Kazimierz Brodziński w kręgu teatru i krytyki teatralnej, w zbiorze: Fakty i interpretacje. Szkice z historii literatury i kultury polskiej, red. T. Lewandowski, Warszawa 1991, s. 149-166.
- Stan badań nad dramatem polskim okresu romantyzmu, w zbiorze: Dramat i teatr romantyczny, I, red. D. Ratajczakowa, Wydawnictwo „Wiedza o Kulturze”,. Wrocław 1992.
- Milczenie Mochnackiego, w zbiorze: Nasze pojedynki o romantyzm, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, Wyd. IBL, Warszawa 1995, s. 221-232.
- Obrona „Sylfidy”. O zapomnianych recenzjach teatralnych Antoniego Lesznowskiego, w zbiorze: Zapomniane wielkości romantyzmu. Pokłosie sesji, red. Z. Trojanowiczowa, Z. Przychodniak, Wyd. PTPN, Poznań 1995, s. 235-248.
- Les expériences théâtrales de l’émigration polonaise en France après l’insurrection de 1830-1831, w zbiorze: L’Europe et son combat pour la libérté à travers le théâtre et l’opera red. I. Mamczarz, Paris, Klincksieck, 1996, s. 167-180; przedr. pol.: Pielgrzymi w teatrze. O doświadczeniach teatralnych Wielkiej Emigracji, w zbiorze: Nie tylko o Norwidzie, red. J. Czarnomorska, Z. Przychodniak, K. Trybuś, Poznań 1997, s. 187-206.
- Mickiewiczowska odezwa do Galicjan, czyli ostatnie słowo redaktora „Pielgrzyma Polskiego”, „Ruch Literacki” 2000, z. 2, s. 237-252.
- Le double étranger des romantiques polonais et l’esprit national, w: Amis et ennemis héréditaires: Les stereotypes nationaux. Actes du XII e Colloque Poznań-Starsbourg des 3-4 octobre 2002, textes réunis et publiés par M. Forycki et M. Serwański, Instytut Historii UAM, Poznań 2006, s. 99-108
- Poznań, rewolucja i romantyzm, „Kronika Miasta Poznania” 2008, z. 1, s.172-197.
- Czy Słowacki pisał francuskie wiersze? O początkach kariery literackiej poety w Paryżu 1832 roku, „Pamiętnik Literacki” 2009, z. 3, s. 181-199
- Z Collège de France do „La Tribune des Peuples”, czyli co się stało z legendą słowiańską Adama Mickiewicza?, w: Prelekcje paryskie Adama Mickiewicza wobec tradycji kultury polskiej i europejskiej. Próba nowego spojrzenia, red. M. Kalinowska, J. Ławskiego i M. Bizior-Dombrowskiej, Wydawnictwa Uniw. Warszawskiego, Warszawa 2011, s. 286-298.
- Liryczne przestrzenie Juliusza Słowackiego, w zb. Przygody romantycznego „Ja”. Idee – strategie twórcze – rezonanse, red. nauk. M. Berkan-Jabłońska, B. Stelmaszczyk, Wyd. Nauk. UAM, Poznań 2012, s. 81-98.
- Józefa Korzeniowskiego próby i kolizje romantyczne. Jeszcze raz o tragedii „Mnich”, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Litteraria Polonica, 2015, nr 1 (27), s. 23-44
- Z filozoficznego dziennika Augusta Cieszkowskiego (czytane w rękopisie), w: August Cieszkowski. In memoriam 1814-2014, red. K. Meller, PTPN, Poznań 2015, s. 93-119.
- Wiersze z podróży – w odnalezionym raptularzu Juliusza Słowackiego, „Sztuka Edycji” 2017, z. 1, s. 69-84.
- Jak powstawała korbutowa bibliografia Adama Mickiewicza?, „Biblioteka”, nr 21 (30), 2017, Wyd. Bibliotek Uniwersytecka UAM, s. 181-204.
- Zofia Trojanowiczowa, czyli „Niezwykłość Mickiewicza”, w: „Nie kłaniać się okolicznościom”. Nad romantycznymi lekturami Zofii Trojanowiczowej, red. L. Banowska, J. Borowczyk, E. Lijewska, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 2018, s. 99-114.
- Jarosław Maciejewski (1924-1987) – Wielkopolanin z ducha i poznańczyk z urodzenia, w: Stulecie poznańskiej polonistyki (1919-2019). Tom 3: Nauka o literaturze (po roku 1945), red. S. Wysłouch i in., Poznań, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne” 2018, s. 125-137. [współautor: J. Fiećko]
- Wiersze z podróży – w czasoprzestrzeni „Raptularza wschodniego”, w: „Raptularz wschodni” Juliusza Słowackiego. Edycja – studia – komentarze. Tom III: Studia i interpretacje, red. Z. Przychodniak, M. Kalinowska. E. Kiślak, Warszawa, Wydawnictwo DiG 2019, s. 35-60.
-
Uwagi wstępne do edycji, w: „Raptularz wschodni” Juliusza Słowackiego. Tom II: Edycja – studia – komentarze, red. Z. Przychodniak i in., Warszawa, Wydawnictwo DiG 2019, s. 91-94.
- Liryczna notatka z arabskich rozmów, czyli kłopoty z pewnym wierszem Słowackiego, w: Wielkie wiersze – nowe lektury. Prace dedykowane Profesorowi Rolfowi Fieguthowi, red. K. Trybuś, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 2019, s. 179-200.
-
Historia „Raptularza wschodniego” do roku 1939 i jego stan aktualny, w: „Raptularz wschodni” Juliusza Słowackiego. Tom II: Edycja – studia – komentarze, red. Z. Przychodniak i in., Warszawa, Wydawnictwo DiG 2019, s. 15-40. [współautorka: Urszula Makowska]
- O dwóch nieukończonych wierszach egipskich z odnalezionego raptularza Juliusza Słowackiego, „Pamiętnik Literacki”, 4/2020, s. 125-147, DOI: 10.18318/pl.2020.4.10
- Princess Trubecka in a Siberian Hell. A Dialog Between Three European Poets. (With the Participation of Dante), w: The Literature of Polish Romanticism in Its European Contexts, red. K. Trybuś, Berlin, Peter Lang 2020, s. 113-134.
-
Raptularz podróży wschodniej Juliusza Słowackiego – przestrzeń pamięci poetyckiej, w: Pamięć Juliusza Słowackiego, red. nauk. O. Krysowski, N. Szerszeń, Wyd. UW, Warszawa 2021, s. 43-64.
-
Mickiewicz i inni. Wielkopolska romantyczna i rozważna, w: Poznański sposób na niepodległość, red. A. Gulczyński i S. Paciorkowski, Wyd. PTPN, Poznań 2021, s. 569-602.
Redakcja prac zbiorowych:
- Technika w teatrze a sztuka inscenizacji. Materiały, red. Z. Przychodniak i T. Krzeszowiak, PoznańskieTowarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 1988.
- Zapomniane wielkości romantyzmu. Pokłosie sesji, red. Z. Trojanowiczowa i Z. Przychodniak, Wyd. PTPN, Poznań 1995.
- Nie tylko o Norwidzie, red. J. Czarnomorska, Z. Przychodniak, K. Trybuś, Wyd. PTPN, Poznań 1997.
- Księga Mickiewiczowska. Patronowi Uczelni w dwusetną rocznicę urodzin 1798-1998, red. Z. Trojanowiczowai Z. Przychodniak, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 1998.
- Słowacki współczesnych i potomnych. W 150 rocznicę śmierci Poety, red. J. Borowczyk i Z. Przychodniak, Wyd. PTPN, Poznań 2000.
- Mickiewicz daleki i bliski. Spotkania wielkopolskie w 150 rocznicę śmierci Poety, red. Z. Przychodniak, M. Piotrowska, wyd. Sorus Poznań 2005.
- J. Maciejewski, Mistyczne symbole i polityczne realia. Studia i głosy, wstęp i dobór tekstów J. Fiećko i Z. Przychodniak, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2007.
- Album Norwidowskie. Profesor Zofii Trojanowiczowej na 50-lecie pracy naukowej, red. A. Artwińska i Z. Przychodniak, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007.
- Piękno wieku XIX. Studia i szkice z historii literatury i estetyki, red. E. Nowicka, Z. Przychodniak, Wyd. PTPN, Poznań 2008.
- Fiction et histoire. Textes réunis par Z. Przychodniak et G. Séginger, Presse universitaires de Strasbourg, Strasbourg 2011
- „Littérature et Historie. Colloques Poznań – Paris”, coll. dir. par G. Séginger, W. Malinowski, Z. Przychodniak, P. Śniedziewski, vol. II: „Fiction de l’histoire. Formes et imaginaires de la rupture”, textes réunis et publiés par Z. Przychodniak et P. Śniedziewski, Poznań 2012, Wydawnictwo PTPN
- „Raptularz wschodni” Juliusza Słowackiego. Edycja – studia – komentarze. Tom III: Studia i interpretacje, red. Z. Przychodniak, M. Kalinowska, E. Kiślak, Warszawa, Wydawnictwo DiG 2019.
-
„Raptularz wschodni” Juliusza Słowackiego. Tom II: Edycja – studia – komentarze, red. Z. Przychodniak, M. Kalinowska, U. Makowska, Warszawa, Wydawnictwo DiG 2019.